Choroba to zawsze nieplanowany moment w życiu, szczególnie gdy pracujesz za granicą. Holenderski system zwolnień lekarskich różni się znacząco od tego, co znasz z Polski. Zwolnienie lekarskie w Holandii nie przypomina klasycznego L4 od lekarza, a proces zgłaszania choroby jest prostszy, ale i bardziej oparty na zaufaniu.
W tym artykule dowiesz się, jak zgłaszać zwolnienie lekarskie w Holandii, jakie prawa ci przysługują oraz czego możesz się spodziewać, jeśli zachorujesz podczas pracy. Poznasz także zasady dotyczące zasiłku chorobowego i powrotu do pracy po dłuższej absencji.
Zgłoszenie choroby – co powinieneś wiedzieć?
W Holandii proces zgłaszania choroby jest bardzo uproszczony. Nie musisz iść do lekarza po zwolnienie, wystarczy, że zgłosisz swoją chorobę telefonicznie. Masz na to czas do godziny 10:00 rano, a zgłoszenie możesz wykonać do pracodawcy lub agencji pracy. Tylko tyle, ale ten pierwszy krok jest kluczowy.
Obowiązuje zasada, że to pracodawca musi zaakceptować twoje zgłoszenie. Jeśli nie wierzy, że jesteś chory, może skierować cię na wizytę do lekarza przemysłowego, który jest niezależnym specjalistą opłacanym przez firmę.
Ważne jest to, że tylko lekarz ma prawo zadawać pytania na temat twojego stanu zdrowia. Pracodawca może pytać jedynie o kwestie związane z pracą, jak długo potrwa twoja nieobecność i czy możesz wykonywać pracę zastępczą.
Jako pracownik masz obowiązek być dostępny telefonicznie i poinformować pracodawcę o miejscu, w którym przebywasz podczas zwolnienia. Może to być istotne w przypadku kontroli, które pracodawca ma prawo zlecić.
Zwolnienie lekarskie w Holandii – jakie masz prawa?
Pracodawca nie ma prawa zwolnić cię z pracy z powodu choroby, jeśli twoja umowa nie zawiera klauzuli o zatrudnieniu tymczasowym. W praktyce oznacza to, że w przypadku stałych umów masz pełne zabezpieczenie, a prawo stoi po twojej stronie.
Jeśli pracujesz na umowie tymczasowej, sytuacja wygląda nieco inaczej. W momencie wygaśnięcia takiej umowy, jeśli jesteś w trakcie zwolnienia, twoja choroba nie przedłuża automatycznie umowy. W takim przypadku pracodawca zgłasza twoje zakończenie pracy do UWV, które przejmuje obowiązek wypłacania zasiłku chorobowego.
Pracodawca jest zobowiązany do wypłacania wynagrodzenia podczas choroby. Standardowo otrzymasz 70% swojej pensji przez okres dwóch lat, choć w pierwszym roku nie może to być kwota niższa niż minimalne wynagrodzenie ustawowe. W wielu przypadkach, jeśli pracujesz w ramach umowy zbiorowej (CAO), możesz liczyć na pełne wynagrodzenie przez pewien okres, zanim spadnie ono do 70%.
Zasiłek chorobowy w Holandii – jak to działa?
Zasiłek chorobowy w Holandii przysługuje każdemu pracownikowi, który legalnie pracuje w tym kraju. Po zgłoszeniu choroby pracodawca ma obowiązek wypłacania ci wynagrodzenia. Jeśli jednak chorujesz dłużej niż dwa lata, twoje świadczenie przejmuje urząd pracy (UWV).
Wysokość tego zasiłku to 70% twojego regularnego wynagrodzenia. Warto wiedzieć, że w pierwszych dwóch dniach choroby nie przysługuje ci wynagrodzenie – to tak zwany „okres oczekiwania”. Po jego upływie możesz ubiegać się o świadczenia.
Świadczenie obejmuje także pracowników tymczasowych i osoby pracujące na wezwanie. W takich przypadkach agencja pracy odpowiada za zgłoszenie choroby do UWV, które wypłaca zasiłek. Samozatrudnieni mogą ubiegać się o zasiłek chorobowy tylko wtedy, jeśli wykupili prywatne ubezpieczenie zdrowotne.
Kontrola zdrowia – jakie prawa ma pracodawca?
Choć w Holandii nie potrzebujesz zwolnienia lekarskiego od lekarza, pracodawca ma prawo monitorować twój stan zdrowia. W przypadku długotrwałej nieobecności może zlecić wizytę u lekarza przemysłowego (bedrijfarts).
W czasie choroby pracodawca może też zapytać o to, jak długo nie będziesz zdolny do pracy i czy istnieje możliwość wykonywania lżejszych zadań. Jeśli twój stan zdrowia na to pozwala, pracodawca może zaoferować ci tymczasowe stanowisko lub pracę zdalną.
Co ważne, pracodawca może również zlecić kontrolę w twoim miejscu zamieszkania, aby upewnić się, że rzeczywiście jesteś chory. Taka kontrola odbywa się bez zapowiedzi i przeprowadza ją wyznaczona placówka opieki zdrowotnej.
Reintegracja – co się dzieje po długiej chorobie?
Holenderski system kładzie duży nacisk na reintegrację pracowników po długotrwałej chorobie. Pracodawca ma obowiązek wspierać cię w powrocie do pracy, co może oznaczać modyfikację twoich obowiązków lub warunków pracy.
Proces reintegracji może obejmować różne formy wsparcia, w tym:
- Dostosowanie godzin pracy.
- Przydzielanie lżejszych zadań.
- Skierowanie na specjalistyczne konsultacje zdrowotne.
- Propozycja pracy zdalnej, jeśli twój stan zdrowia na to pozwala.
Wszystko to ma na celu zapewnienie, że twój powrót do pełnych obowiązków nastąpi w bezpieczny i kontrolowany sposób. Lekarz przemysłowy również będzie monitorować twoje postępy, a pracodawca powinien regularnie spotykać się z tobą, aby omówić twoją sytuację.
Co zrobić, jeśli zachorujesz w Polsce?
Zachorowanie w trakcie pobytu w Polsce, choć może wydawać się skomplikowane, również ma rozwiązanie w holenderskim systemie. Jeśli zachorujesz będąc w Polsce, musisz udać się do lekarza, aby uzyskać zwolnienie lekarskie. Następnie dostarcz to zwolnienie do holenderskiego ubezpieczyciela lub do ZUS, który przekaże je do UWV.
Jeśli natomiast planujesz wrócić do Polski na rekonwalescencję po zachorowaniu, musisz uzyskać zgodę od UWV. Pamiętaj, aby zgłaszać wszelkie zmiany dotyczące twojego stanu zdrowia i miejsca pobytu. To jeden z podstawowych obowiązków pracownika na zwolnieniu.
FAQ – pytania dot. Zwolnienie lekarskie w Holandii
Nie, w Holandii nie musisz dostarczać zwolnienia lekarskiego od lekarza. Wystarczy, że zgłosisz chorobę telefonicznie pracodawcy lub agencji pracy.
Jeśli masz stałą umowę, pracodawca nie może cię zwolnić z powodu choroby. Wyjątkiem są umowy tymczasowe, które mogą wygasnąć w trakcie choroby.
Tak, jeśli twój stan zdrowia na to pozwala, pracodawca może zaoferować ci inne, lżejsze stanowisko lub pracę zdalną.
Musisz uzyskać zwolnienie lekarskie w Polsce i dostarczyć je do holenderskiego ubezpieczyciela lub ZUS, który skontaktuje się z UWV.